Το βασικό πλαίσιο και θεμελιακή πρόταση του κινήματος που ολοένα φουσκώνει ασυγκράτητο, είναι το άμεση δημοκρατία τώρα και πραγματική δημοκρατία τώρα. Το πρώτο σύνθημα μάλιστα προέκυψε ως μια μετάφραση του δεύτερου που φώναξαν πρώτοι οι Ισπανοί «indignados». Ενώ και οι Ισπανοί πήραν τη σκυτάλη της αντίστασης από τους Άραβες, καθώς ανέπνευσαν τον ζεστό αέρα της «αραβικής Άνοιξης».
Όλα αυτά ακούγονται πολύ ωραία στους χιλιάδες ανθρώπους που κατεβαίνουν καθημερινά στις πλατείες του κόσμου για να διεκδικήσουν και να οραματιστούν και να κάνουν πράξη το μέλλον τους. Και δημιουργούν βάσιμες ελπίδες και προσδοκίες για το μεγάλο άλμα στο αύριο – στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Είναι όμως κρίσιμο να επισημανθεί ότι οι παραπάνω ενθουσιώδεις και πανανθρώπινες προτάσεις κινδυνεύουν να μείνουν απλά συνθήματα αν δεν συνδεθούν με τις κοινωνικές ρίζες τους και με ευρύτερα οράματα-προτάγματα και ιδέες με έγκυρη και καθολική ισχύ.
Ένα καθοριστικό στοιχείο αφορά στο ότι η άμεση δημοκρατία και πολύ περισσότερο η αληθινή δημοκρατία δεν νοούνται ξέχωρα από μια κοινωνική δομή πλέριας δικαιοσύνης και ισότητας, δηλαδή την αταξική κοινωνία. Αν αυτός είναι ο θεμελιακός παράγοντας για να ευδοκιμήσει η άμεση και πραγματική δημοκρατία, δεν είναι όμως και αρκετός. Ο δεύτερος ριζικός παράγοντας είναι η μη ιεραρχική οργάνωση της κοινωνίας, η πραγμάτωση της ελευθερίας.
Αυτό το τελευταίο σημαίνει εύλογα ότι ο κρατικός μηχανισμός, αυτός ο τερατόμορφος Λεβιάθαν, πρέπει να περάσει στο μουσείο της ιστορίας. Και να αντικατασταθεί από όργανα άμεσου, δηλαδή αδιαμεσολάβητου, κοινωνικού ελέγχου και αυτοδιεύθυνσης. Αυτό σημαίνει ότι καθιερώνονται μη ιεραρχικές σχέσεις και θεσμοί αυτο-οργάνωσης. Όπου οι αντιπρόσωποι και οι υπεύθυνοι θα είναι εκ περιτροπής όλα τα μέλη των αποκεντρωμένων κοινοτήτων, είτε εκλέγονται είτε μέσω της συναίνεσης-ομοφωνίας. Τα όργανα αυτά φυσικά θα είναι άμεσα ανακλητά, διεκπεραιωτικά των αποφάσεων των περιφερειακών συνελεύσεων, ενώ θα οργανώνονται ομοσπονδιακά σε κεντρικότερα συμβούλια αντιπροσώπων, επίσης ανακλητά αν δεν εφαρμόζουν τις αποφάσεις των συνελεύσεων.
Παράλληλα, είναι δέον να βιωθούν και να γίνουν πράξη η Αλληλεγγύη-Αδελφοσύνη, η Ισότητα, η Ελευθερία, η Δικαιοσύνη, η Αξιοπρέπεια, όλες, πανανθρώπινες και καθολικές αξίες, τις οποίες κατόρθωσαν οι άνθρωποι και οι λαοί – η Ανθρωπότητα – να διανοηθούν και να αγωνιστούν για αυτές σε πολύ δυσμενείς συνθήκες και με θυσίες για να έχουν δικαίωμα στο μέλλον οι επόμενες γενιές. Κοίταξαν ψηλά στον ουρανό για να αναποδογυρίσουν την αλλοτριωμένη και μίζερη πραγματικότητα.
Όπως στους αγώνες του παρελθόντος, έτσι και σήμερα ας παλέψουμε για τις νέες γενιές, για τα παιδιά, για να έχουν την ελπίδα και την ευκαιρία να παραμείνουν αθώα, χωρίς παρωπίδες και σύνορα, χωρίς διαχωρισμούς κάθε είδους, χωρίς υποκρισία και αδικία, χωρίς τελικά τα σκουπίδια που τους κληροδότησαν οι στενόμυαλες και συμβιβασμένες γενιές στο όνομα της παράδοσης.
Εμείς οι άνθρωποι ξυπνήσαμε πια. Έχουμε καταλάβει ότι δεν είμαστε το κέντρο του κόσμου και ότι μόνο αν συνδεθούμε με το παγκόσμιο και το καθολικό θα καταλάβουμε πλήρως το ποιοι είμαστε πραγματικά και ποιο είναι το ταξίδι που πρέπει να κάνουμε τώρα. Σε ένα μέλλον και έναν κόσμο ενωμένο: έναν κόσμο, χωρίς κατακερματισμούς, διαχωρισμούς και αποκλεισμούς.
Εξάλλου αυτό μάς το υπενθυμίζει με εκκωφαντικό τρόπο η Φουκουσίμα: τα προβλήματα είναι πλέον τόσο μεγάλα και σοβαρά και αφορούν στον ίδιο βαθμό όλους μας, ανεξάρτητα από το σε ποια γωνιά του πλανήτη έτυχε να βρεθούμε. Και μόνο όλοι μαζί ενωμένοι μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε, ξαναγράφοντας μέσα από τις πράξεις μας στο παρόν, το παρελθόν και το μέλλον μας.
Συνεπώς, ένα παγκόσμιο πνεύμα πρέπει να προκύψει από τις πλατείες και τους χωροχρόνους που θα απελευθερώνονται καθημερινά. Ένα τεράστιο κύμα που θα αλλάξει ριζικά τα πάντα και θα δώσει πραγματικό και πλήρες νόημα σε μια πραγματική και άξια λόγου ζωή και ανθρώπινη κοινότητα.
Το πνεύμα αυτό θα κατανοηθεί και θα καθιερωθεί μέσα από την καθημερινή δράση και το όραμα που γίνεται πράξη: τη δημιουργία μια νέας κοινότητας μέσα από δεσμούς, σχέσεις και διαδικασίες που πραγματώνουν αυτό το πνεύμα σε όλες τις διαστάσεις του ανθρώπινου: την εργασία, την παραγωγή, την ανταλλαγή, το μοίρασμα των αγαθών και τη διοίκηση μέσα από την αυτό-οργάνωση και την αυτοδιεύθυνση, την πολιτική πράξη και διαχείριση των κοινών υποθέσεων. Και πολύ περισσότερο στο νου και τη σκέψη, το συναίσθημα και τη φαντασία, στην επικοινωνία με τον συνάνθρωπο και αδελφό, στην τέχνη του αυθεντικού ζην-ύπαρξης.
Ίσως το βασικότερο και άμεσο μέλημα της κοινωνικής αλλαγής: η κατάφαση σε ένα νέο τρόπο και στάση ζωής απλό, λιτό, ουσιαστικό, με γνώμονα πάντα να μεταφερθεί το πλεόνασμα παραγωγής και ο πλούτος των αναπτυγμένων κρατών στις φτωχές χώρες, εκεί όπου οι άνθρωποι, ακόμη και μικρά παιδιά, λιμοκτονούν χωρίς να ελπίζουν σε ένα καλύτερο μέλλον και έναν ανθρώπινο κόσμο. Η χάραξη μιας κοινής πορείας όλων των ανθρώπων και η από κοινού ποιοτική βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, χωρίς διακρίσεις και ανισορροπίες.
Ένα διεθνές σύνταγμα, ας φανταστούμε και ας παλέψουμε να δημιουργηθεί μέσα από τις ζωντανές λαϊκές συνελεύσεις σε κάθε πλατεία και γειτονιά. Μια πανανθρώπινη σύμβαση που θα κατοχυρώνει νέες αρχές και αξίες για τις ανθρώπινες σχέσεις, την οικονομία, την πολιτική, έναν αλληλέγγυο τρόπο ζωής.
Ή, ακόμη ευτυχέστερη συγκυρία, την υπέρβαση όλων αυτών, ως παρελθοντικών υπολειμμάτων και το ιστορικό άλμα σε έναν άλλο, πρωτόγνωρο, ευφυή, πλούσιο συναισθημάτων και παγκόσμιας συνείδησης πολιτισμό.
Μόνον έτσι θα επαναφέρουμε την ευθύνη για τις πράξεις και τους συνανθρώπους μας, θα γίνουμε κύριοι της ζωής και του εαυτού μας, θα εδραιωθεί η κοινωνική συνείδηση.
Ανοίγοντας τον δρόμο για την υπέρβαση της αλλοτρίωσης-αποξένωσης ανάμεσα στον εαυτό και τον άλλο. Για την παγκόσμια Ελευθερία, Ισότητα και Αλληλεγγύη.
Ας αρχίσουμε το ταξίδι της περιπέτειας και της αναζήτησης για την πληρότητα, την ενότητα ανθρώπου και φύσης, την κοινή ουσία που τα συνδέει και τα διατρέχει όλα: αυτό το ένα και άπειρο νόημα της ίδιας της ύπαρξης.
Και αυτό βέβαια, μπορεί να γίνει πράξη μόνο περνώντας από την προϊστορία στην ιστορία της ανθρωπότητας, στην ελευθερία και την αταξική κοινωνία.
Αθήνα, 8/6/2011
Δημήτρης Φασόλης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου